میرزا حسنعلی تهرانی

میرزا حسنعلی تهرانی
از فقیهان شیعه
اطلاعات فردی
زادگاه تهران
تاریخ وفات ۴ رمضان ۱۳۲۵ق
محل دفن حرم امام رضا(ع)
شهر وفات مشهد
اطلاعات علمی
استادان ملاعلی دماوندی • میرزای شیرازی
شاگردان ادیب بجنوردی • محمدعلی فاضل خراسانی • میرزا علی اکبر نوغانی • سید محمدباقر رضوی
محل تحصیل تهراننجفسامرامشهد
سایر امام جماعت مسجد گوهرشاد

میرزا حسنعلی تهرانی، فقیه و عالم قرن چهاردهم، که پس از تکمیل دروس خود در شهرهای تهران، نجف و سامرا و بهره‌گیری علمی از محضر علمایی همچون میرزای شیرازی، محل فعالیت علمی و تبلیغی خود را مشهد قرار داد. وی از شاگردان خاص میرزای شیرازی بود و در کنار اشتغال به تحصیل، مدرسه ایشان در سامرا را اداره می کرد.

تولد و تحصیلات

میرزا حسنعلی تهرانی در تهران به دنیا آمد، اما از تاریخ تولدش اطلاعی در دست نیست. پس از گذراندن دروس مقدمات و سطوح حوزه، همراه استادش آخوند ملاعلی دماوندی و همدرسش سیدعزیزالله تهرانی به نجف و پس از چند سال به سامرا رفت و از شاگردان خاص میرزای شیرازی شد.

فعالیت علمی و تبلیغی

تهرانی پس از نیل به درجه اجتهاد در زمان زندگانی میرزا، در حوزه به تدریس سطوح عالی پرداخت. همچنین تصدی امور مدرسه میرزای شیرازی را در سامرا، در زمان حیات میرزا، به عهده داشت. او در ۱۳۱۴ از عتبات به تهران بازگشت، اما ناسازگاری او با ارکان حکومت قاجار موجب شد که به مشهد برود. وی در مشهد به تدریس فقه و اصول پرداخت.

شاگردان

در بحث‌های او بسیاری از فضلا و مدرّسان حوزه علمیه مشهد حاضر می‌شدند.

برخی از شاگردان وی این اشخاص بودند:

تهرانی از مقبولیت عامه برخوردار بود و در کنار درس و بحث ، امام جماعت مسجد گوهرشاد بود.

وفات

وی در ۴ رمضان ۱۳۲۵ قمری در مشهد درگذشت و در صُفه قوام شیرازی در حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.

تالیفات

  • منتخبی از رساله عملیه فارسی وحید بهبهانی معروف به مَتاجِر که به زبان عربی و با فتاوی میرزای شیرازی مطابق بود.
  • تقریرات درس میرزای شیرازی که تحریری از اول «بیع» تا آخر «خیارات» است.
  • رسالة فی الکبائر، درباره گناهان کبیره که احتمالا از آثار اوست.

پانویس

  1. امین، ج ۵، ص ۲۱۴.
  2. آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۳۷۹.
  3. آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ج ۱، قسم ۱، ص ۴۵۴ـ ۴۵۵؛آقابزرگ طهرانی ۱۳۶۲ ش ، ص ۱۳۱.
  4. گلپایگانی، ص ۳۳۰.
  5. آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ج ۱، قسم ۱، ص ۴۵۵
  6. مدرس رضوی؛ ۱۲۷۰ـ۱۳۴۲
  7. مدرس، ص ۲۴۹، ۳۰۲، ۳۰۸؛ فاضل خراسانی، مقدمه آشتیانی، ص۶۷؛ امین، ج۹، ص۱۸۵.
  8. آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ج ۱، قسم ۱، ص ۴۵۵.
  9. آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ج ۱، قسم ۱، ص ۴۵۵.
  10. مؤتمن، ص ۴۲۶.
  11. آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۱۹، ص ۵۹.
  12. آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص ۳۷۶.
  13. فاضل، ج ۲، ص ۸۹۵.

منابع

  • آقابزرگ طهرانی،محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
  • آقابزرگ طهرانی،محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، جزء ۱: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد، ۱۴۰۴ق.
  • امین، محسن، اعیان الشیعه.
  • فاضل خراسانی، محمدعلی، «شرح دعاء العرفه» ، نشریه دانشکده الهیات و معارف اسلامی مشهد، ش ۲۶ـ۲۷، بهار و تابستان ۱۳۵۷.
  • گلپایگانی، محمد، علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی، قم، ۱۳۶۴ش.
  • مدرس، عبدالرحمان بن نصراللّه، تاریخ علماء خراسان، چاپ محمدباقر ساعدی خراسانی، مشهد ۱۳۴۱ش.
  • مؤتمن، علی، راهنما، یا، تاریخ و توصیف دربار ولایتمدار رضوی (ع) ، تهران ۱۳۴۸ ش.

پیوند به بیرون

  • منبع مقاله: